26.05.2022

GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI GELİR VERGİSİ GENEL TEBLİĞİ RESMİ GAZETEDE YAYIMLANDI

         A) Bilindiği üzere, basit usulde vergiye tabi 840 bin esnaf ve sanatkârımızın gelirlerinin tamamının istisna kapsamına alındığı 7338 sayılı Kanun, 26 Ekim 2021 tarihli ve 31640 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır.

Basit usulde vergi istisnasının uygulanmasına ilişkin ayrıntıların açıklandığı 320 seri numaralı Gelir Vergisi Genel Tebliği, 26 Mayıs 2022 tarihli ve 31847 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır. Anılan Tebliğe göre;
Alım-satım ve imalat işleri ile uğraşanların (2022 yılı için) yıllık alımları 200.000 TL, yıllık satışları 320.000 TL’yi, hizmet sektöründe faaliyette bulunanların (2022 yılı için) yıllık gayrisafi iş hasılatı 100.000 TL’yi, hem alımsatım ve imalat hem de hizmet faaliyetlerini birlikte yapanların ise (2022 yılı için) yıllık satışları ve gayrisafi iş hasılatı toplamı 200.000 TL’yi aşmayanlar basit usulden yararlanabilmektedir.

· Basit usulde vergiye tabi esnaf ve sanatkârların ticari kazançlarının tamamı gelir vergisinden istisnadır. Bu kapsamdaki esnaf ve sanatkârlar, ticari gelirleri için yıllık gelir vergisi beyannamesi vermeyecekler, beyana tabi diğer gelirlerinin bulunması halinde ise, diğer gelirler için beyanname verecekler ancak ticari kazançlarını beyannameye dahil etmeyecekler. Örnek a) Taksicilik faaliyetinde bulunan mükellef (B), 2021 yılında taksicilik faaliyetinden 45.000 TL ticari kazanç, kiraya vermiş olduğu konutundan da 25.000 TL kira geliri elde etmiştir. Mükellef (B), 25.000 TL tutarındaki kira geliri için yıllık gelir vergisi beyannamesi verecek, ancak basit usulde tespit edilen 45.000 TL tutarındaki ticari kazancını bu beyannameye dahil etmeyecektir.

· Basit usulde vergiye tabi iken yıl içinde basit usule tabi olmanın şartlarını kaybedenler, izleyen takvim yılı başından itibaren gerçek usulde vergilendirilecek, içinde bulunulan yıl için basit usul istisnasından yararlanabileceklerdir. Diğer taraftan takvim yılı içinde basit usulden gerçek usule geçen esnaf ve sanatkârlar, gerçek usule geçtiği tarihe kadar basit usul istisnasından yararlanacak, gerçek usule geçtiği tarihten itibaren elde ettiği kazançlar için yıllık gelir vergisi beyannamesi vereceklerdir. Gerçek usulde vergiye tabi iken basit usule tabi olmanın şartlarını elde edenler ise, izleyen takvim yılı başından itibaren basit usule geçerek bu tarihten itibaren basit usul istisnasından yararlanabileceklerdir. Örnek b) Basit usulde vergiye tabi terzi (C), 2021 yılı içinde kira haddi kanunda yer alan sınırı aştığı için 2022 yılının başından itibaren gerçek usulde vergilendirilecektir. Ancak 2021 yılında basit usul istisnasından yararlanabilecek ve gelir vergisi ödemeyecektir. Örnek c) Servis işletmeciliği yapan basit usulde vergiye tabi esnaf (Ç), bir kamyon satın alarak 1 Ekim 2021 tarihinden itibaren şehirler arası yük taşımacılığına başlamış ve bu tarihten itibaren gerçek usulde vergiye tabi olmuştur. Esnaf (Ç), 2021 yılında 30 Eylül 2021 tarihine kadar elde ettiği kazanç için basit usul istisnasında yararlanacak, 1 Ekim 2021 tarihinden itibaren elde ettiği ticari kazanç için yıllık gelir vergisi beyannamesi verecektir.

· Basit usulde vergiye tabi esnaf ve sanatkârların aynı anda hem basit usulde vergi istisnasından hem de genç girişimci istisnasından yararlanmaları mümkün değildir.

· Basit usulde vergiye tabi esnaf ve sanatkârların muhasebe kayıtları defter-beyan sistemi üzerinden meslek kuruluşlarınca veya mali müşavirlerce tutulmaya devam edilecektir. Bu durumdaki esnaf ve sanatkârlar, önceden olduğu gibi fatura, perakende satış fişi ve benzeri belgeleri kullanmak ve düzenlemek zorundadır.
· Basit usulde vergiye tabi esnaf ve sanatkârlar yıllık gelir vergisi beyannamesi vermedikleri için vergi levhası alma zorunlulukları da bulunmamaktadır.

· Basit usulde vergiye tabi olmanın şartlarından biri de kendi işinin başında bilfiil bulunmaktır. Gelir İdaresi Başkanlığı, basit usule tabi esnaf ve sanatkârların birden fazla motorlu araçla faaliyette bulunmalarını veya birden fazla işyerinde ticari faaliyette bulunmalarını, kendi işinin başında bilfiil bulunma şartına uymadığını kabul etmekte ve bu durumda olan esnaf ve sanatkârların basit usulden yararlanamayacağını belirtmektedir. Örnek ç) Taksicilik faaliyetinde bulunan esnaf (E), yıl içinde ikinci bir taksi alarak iki ayrı taksi ile faaliyetine devam etmektedir. Esnaf (E), Gelir İdaresi Başkanlığına göre kendi işinin başında bilfiil bulunma şartını ihlal ettiği için takip eden takvim yılı başından itibaren gerçek usulde vergiye tabi olacaktır.

· Gelir İdaresi Başkanlığına göre, basit usulde vergiye tabi esnaf ve sanatkârların, mevcut ticari faaliyetlerinin yanında internet veya benzeri elektronik ortamlardan da başka bir faaliyette bulunmaları, birden fazla alanda faaliyette bulunmak olarak kabul edilmekte ve bu durumda olan esnaf ve sanatkârların basit usulden yararlanmaları uygun görülmemektedir. Buna mukabil, mevcut faaliyetini aynı zamanda internet veya benzeri elektronik ortamlarda da sürdürenler, diğer şartları da taşımaları halinde basit usulden yararlanabileceklerdir.

· Yine Gelir İdaresi Başkanlığına göre, basit usulde vergiye tabi esnaf ve sanatkârlar bir başka işyerinde sigortalı olarak çalışmaya başladıklarında kendi işinin başında bilfiil bulunma şartını sağlamadıkları için bir işyerinde sigortalı çalışmaya başladıkları tarihi takip eden takvim yılı başından itibaren gerçek usulde vergiye tabi olacaktır. Ancak, kısmi süreli veya mevsimlik işçi gibi geçici süreli çalışmalarda bu şart ihlal edilmiş sayılmayacaktır. Bu durumdaki esnaf ve sanatkârların kendi işinin başında bulunup bulunmadığı, vergi dairelerince yapılacak yoklama ile tespit edilecektir.

B) 2021/144 sayılı genelgemizin 4 üncü paragrafında yer alan “dörder aylık dönemler” ifadesi, “üçer aylık dönemler”; aynı paragraftaki “dördüncü ayı izleyen ayın sonuna kadar” ifadesi, “üçüncü ayı izleyen ayın sonuna kadar” olarak düzeltilmiştir.

https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2022/05/20220526-4.htm